Бүген, 12 февральдә тел һәм рух сакчысы Рәми Гариповка 90 яшь тулыр иде...

Күренекле башкорт шагыйре, тәрҗемәче, Башкортстанның халык шагыйре Рәми Гариповның 90 еллыгы уңаеннан республикабызда әдипнең иҗатына багышланган күптөрле чаралар оештырылды.

Ул гомер буе иҗатында башкорт телен, туган ягын һәм халкын мактады. Ел саен 12 февральдә Башкортстан халкы шагыйрьне хөрмәтләп искә ала.  Дөньякүләм пандемия аркасында кертелгән чикләүләр аркасында аның хөрмәтенә оештырылган чараларда тамашачылар саны чикле булды яки алар онлайн рәвештә узды. Рәми Гариповның туган көненә карата социаль челтәрләрдә видеоязмалар урнаштыру белән флешмобка старт бирелгән иде. Флешмобның максаты – Русиядә һәм Башкортстанда Рәми Гарипов иҗадына игътибарны арттыру, туган телгә, әдәбиятка һәм мәдәнияткә сөю тәрбияләү. Аңа безнең Балтач районы мәктәп укучылары, укытучылар, мәдәният хезмәткәрләре дә зур теләк белән кушылды.

Башкортстан юлдаш телевидениесе республика халыклары телләрендә видеороликлар сериясе әзерләде һәм төбәгебездә яшәгән төрле милләт вәкилләре Рәми Гариповның «Ана теле» шигырен укыды.

 Оештыручылар билгеләвенчә, бу — халыклар дуслыгы проекты, дөньядагы барлык телләргә, мәдәниятләргә хөрмәт билгесе. Бердәм эшне Башкортстан юлдаш телевидениесе белән бергә Башкортстан халыклары ассамблеясе, Халыклар дуслыгы йорты, М. Акмулла исемендәге БДПУ оештырган.

"Ана теле"нең рус, белорус, украин, якут телләренә тәрҗемәсе бар. Быел исемлек тулыландырылган — хәзер кыргыз, төркмән, кадак, удмуртиянең, мари һәм башка телләрдә яңгырый. Тәрҗемәләр профессионаллар, шул ук вакытта гади тезмә сөючеләр тарафыннан эшләнгән.

Мәсәлән, Балоглан Джалил, азербайҗан шагыйре, тәрҗемәче, халыкара конкурслар лауреаты болай дип белдергән:

"Рәми Гариповның "Ана теле" шигырен укып чыккач та халкым турында, үзем турында уйландым. Башта хәтта шигырны үзем язган кебек тойдым, чөнки күңелемдә туган телемә карата ниндидер аңлап бетергесез сөю кичердем. Бу хисләр, халкыма мәхәббәт мине бу шигыргә җәлеп итте. Рәми Гарипов туган телен гомеренән дә артык яратканын аңладым – бу шигырнең һәр юлында сизелә. "Ана теле"н бик кыска вакыт эчендә тәрҗемә иттем. Миңа бөек шагыйрнең рухы һәм иҗаты бик якын", – дигән ул.

Язучы Мамед Хәлилов исә "Ана теле" шигыре Рәми Гариповның үзенчәлекле әсәрләрнең берсе булып тора, дип билгели.

“Бу шигырдә Рәми, беренчел чиратта, шигъриятне үстерүне туган телне һәм мәдәниятне тирән уку һәм үзләштерү нигезендә генә тормышка ашырып булуы турында сөйли. Кайбер юллар тел үсешенең югары чагылышы буларак, халык рухы эстетикасын күрсәтә. Аннары, минем туган телем дип, шагыйрь башкорт теле турында гына түгел, ә башка телләр турында да әйтергә тели, чөнки һәр тел агай-энеләрчә бөек, кабатланмас", – ди Мамед Хәлилов.

Чарага башка халык вәкилләре, шагыйрьләр теләп кушылды, Рәми Гариповның олы ижатын бәһалады, акциядә актив катнашты һәм бу чара зур иҗади бердәмлекнең өлешенә әверелде.